Overschat, overbetaald, overbodig. Te streng, te soft, te modern, of juist te veel vastgeroest in het verleden. Weinig onderwerpen binnen HR zorgen voor zoveel discussie als leiderschap. Bovendien wordt het in tijden van crisis of economische druk vaak gezien als een kostenpost waarop flink bezuinigd kan worden. De hiërarchie afvlakken, een paar lagen wegnemen – probleem opgelost. Of toch niet?
Leiderschap in 2025: de drie meest controversiële opvattingen onder de loep
Voordat je leiderschap als volgende besparingsmaatregel overweegt, stel jezelf deze vraag: wat zijn de werkelijke kosten? Dit is onze kijk op drie van de meest besproken leiderschapsopvattingen van 2025 en waarom goed leiderschap nog altijd een van de slimste investeringen is die je kunt doen.
#1. “In tijden van crisis hebben we meer autoritair leiderschap nodig”
Toen SAP en Amazon hun medewerkers terug naar kantoor riepen, was er geen ruimte voor discussie. Het was een bevel. Hoewel het werd verkocht als een manier om samenwerking te stimuleren en de bedrijfscultuur nieuw leven in te blazen. Maar velen zagen dwars door deze retoriek heen: een stille inkrimping van het personeelsbestand, handig verpakt als strategische zet. De tegenreactie liet niet lang op zich wachten. Medewerkers boden weerstand. Ondernemingsraden stapten naar de rechter. Het vertrouwen brokkelde af.
Toch duikt dit soort top-down leiderschap steeds weer op onder druk, en krijgt het vaak ook steun. In Duitsland bijvoorbeeld bleek uit een onderzoek in 2024 onder leiders en werknemers uit 23 verschillende sectoren dat 62% van de respondenten vindt dat er tijdens een crisis meer autoritair leiderschap nodig is.
Maar die overtuiging is verre van universeel en houdt zeker niet altijd stand. In Nederland zien leiderschapsnormen en verwachtingen er heel anders uit. Hier zijn ze gevormd door het poldermodel: een traditie van consensus, gedeelde verantwoordelijkheid en open dialoog. Besluiten die van bovenaf worden opgelegd? Die botsen frontaal met dit culturele DNA en werken meestal contraproductief.
Leiderschap in een oogopslag
Ontdek hoe sterk leiderschap bevlogenheid, medewerkersbehoud en prestaties in organisaties stimuleert, met inzichten en strategieën om toekomstige uitdagingen effectief aan te pakken.
DownloadAutoritair leiderschap kan efficiënt zijn, maar werkt zelden langdurig
Toegegeven, autoritair leiderschap kan besluiten versnellen. Maar de prijs is hoog: mensen worden buitengesloten, bevlogenheid verdampt en het creëert afhankelijkheid. Na verloop van tijd houdt het zelfstandig denken gewoon op. Teams wachten alleen nog maar op de volgende instructie, als gedrilde medewerkers zonder eigen initiatief.
Wanneer besluiten achter gesloten deuren worden genomen, zonder stem van de mensen die ze moeten uitvoeren, verdwijnt het vertrouwen. En met het vertrouwen gaan ook de prestaties de deur uit. Het zijn niet alleen de teams die hieronder lijden. Veel managers voelen zichzelf machteloos tegenover echte crisis. Volgens een rapport van McKinsey uit 2023 voelde slechts de helft van de ondervraagde organisaties zich voorbereid op toekomstige schokken, wat wijst op een aanzienlijke kloof in crisisbestendigheid.
Onze visie? Het probleem is niet een gebrek aan autoriteit, maar een gebrek aan vaardigheden, ondersteuning en feedback
Sterk leiderschap onder druk betekent weten wanneer je de regie neemt, en wanneer je moet luisteren. Het betekent vertrouwen op je team, niet micromanagen. En het vraagt om échte steun vanuit de top, niet alleen mooie woorden. Maar hier wordt het interessant: het hangt allemaal af van weten wat je mensen werkelijk nodig hebben. Leiders die blindvaren, zonder feedback van hun team, nemen keer op keer besluiten die niet landen. Want laten we eerlijk zijn: als je geen zicht hebt op wat er speelt, kun je onmogelijk effectief sturen.
Leiderschap onder de loep
Ontdek hoe sterk leiderschap bevlogenheid, behoud en prestaties in organisaties stimuleert, met inzichten en strategieën om toekomstige uitdagingen effectief aan te pakken.
download de gids#2. “Jongeren willen geen leidinggevende functies meer”
Dat klassieke plaatje van leiderschap – bevelend, top-down, altijd beschikbaar – dat spookt nog altijd door de hoofden van veel mensen. Zo moet een ‘echte’ leider eruitzien, toch? Maar Gen Z kijkt daar dwars doorheen. Steeds minder jonge professionals willen een leidinggevende rol op zich nemen. En eerlijk gezegd, wie kan het ze kwalijk nemen?
Zij zien management vooral als een recept voor stress en te weinig waardering. Lange dagen, altijd bereikbaar zijn, je privéleven opofferen voor de carrière. Niet bepaald het droomplaatje. Maar hier zit de twist: ze wijzen leiderschap niet af. Ze wijzen die verouderde versie ervan af.
Deze generatie zoekt zingeving, flexibiliteit en persoonlijke groei. Die dingen tellen zwaarder dan een mooie titel of een corner office. Als we willen dat zij de stap naar leiderschap zetten, moeten we opnieuw nadenken over hoe leiderschap eruitziet en hoe we medewerkers daarop voorbereiden.
Onze aanpak: focus op praktische, feedbackgerichte leiderschapsontwikkeling
Dat betekent definitief de deur dichtdoen voor het idee dat er maar één manier is om goed te leiden. In plaats daarvan moeten we medewerkers aanmoedigen om hun eigen leiderschapsstijl te ontwikkelen. Een stijl die past bij wie ze zijn, niet bij wie iemand anders tien jaar geleden was. En die aansluit bij hun team en hun specifieke situatie.
Als organisaties dat doen, bouwen ze aan competentie en vertrouwen. Leiderschap wordt dan een natuurlijk groeiproces in plaats van iets angstaanjagends waar je omheen loopt.
Navigeer naar effectiever leiderschap met ons Leiderschapskompas
#3. “Middenmanagement is overbodig – laten we het afschaffen”
Platte hiërarchie. Geautomatiseerde workflows. Multidisciplinaire teams. In heel Europa verminderen steeds meer organisaties hun managementlagen. Dit wordt vervolgens gepresenteerd als een manier om kosten te besparen, besluitvorming te versnellen en het werk te moderniseren.
Klinkt misschien goed op papier. Maar er hangt een prijskaartje aan dat je niet terugziet in spreadsheets. Middenmanagers doen veel meer dan alleen taken verdelen of vergaderen. Zij vertalen strategie naar actie, begeleiden teams door onzekerheid en zorgen voor samenhang als de druk toeneemt. Ze bepalen in grote mate hoe medewerkers hun werk ervaren, vooral tijdens veranderingen.
Het schrappen van die laag levert misschien direct een kostenbesparing op. Maar vaak leidt het tot verwarring, gebrek aan afstemming en zelfs burn-outs. Het werk verdwijnt namelijk niet, het schuift gewoon door naar beneden, vaak naar medewerkers die daar niet op voorbereid zijn (of niet voor betaald worden). En dat terwijl organisaties juist nu constant in beweging zijn. Digitalisering, ESG-eisen, werknemers met totaal andere verwachtingen: je hebt mensen nodig die verandering kunnen leiden, niet alleen uitvoeren wat anderen beslissen.
Onze data bevestigt dit. Organisaties met sterk leiderschap boeken meetbare vooruitgang:
- 24% meer bevlogenheid
- 24% hoger medewerkersbehoud
- 19% meer productiviteit
De toekomst van werk is niet leiderloos, het draait om beter leiderschap
Het échte probleem zit hem niet in hoeveel managers je hebt. Het gaat erom of ze de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben, helder weten wat hun rol is, en de juiste tools hebben om hun team vooruit te helpen. Want zonder feedback, zonder richting, zonder kans om te groeien, faalt elke manager, hoe plat je organogram ook is.
Bij Effectory helpen we organisaties om leiders te geven wat ze echt nodig hebben: inzicht in hun teams, duidelijke richting en de feedback om te verbeteren waar het telt. Want de toekomst van werk? Die draait niet om een wereld zonder leiders. Die draait om leiders die het verschil maken.
Ontdek alles over onze oplossingen in de demo
Wil je meer weten én zien van onze feedbacktools? Vraag een demo aan.
Aanvragen